10 روش درمان مشکلات پوستی با گیاهان دارویی
درمان مشکلات پوستی با گیاهان دارویی
تا حالا شده جلوی آینه بایستی و با دیدن یه جوش سرزده، لکههای مزاحم یا خشکی پوستت، حسابی حالت گرفته بشه؟ پوست ما مثل یه آینه، خیلی چیزها رو از درون و بیرونمون نشون میده. استرس، آلودگی هوا، تغذیه نامناسب، تغییرات هورمونی و کلی عامل دیگه میتونن باعث انواع و اقسام مشکلات پوستی بشن.
اما نگران نباشید! طبیعت همیشه یه راه حل تضمینی تو آستینش داره. قرنهاست که مادربزرگها و متخصصان طب سنتی از قدرت گیاهان برای شادابی و سلامت پوست استفاده میکنن. در این مقاله از دارومارکت میخوایم با هم به دنیای شگفتانگیز گیاهان دارویی بریم و ببینیم چطور میتونیم از تاثیر گیاهان دارویی برای درمان مشکلات پوستی استفاده کنیم.
چرا گیاهان دارویی برای پوست مناسبند؟ اصلاً مگه چیکار میکنن؟
شاید بپرسید چرا بین این همه محصول شیمیایی رنگارنگ، که تاثیرشون هم خیلی سریع و مناسبه باید بریم سراغ گیاهان؟
خب، دلایلش کم نیست! بزارید واضحتر براتون بیان کنم:
- سابقه طولانی و امتحان پسداده
از هزاران سال پیش، توی تمدنهای مختلف مثل ایران، مصر، چین و هند، از گیاهان برای درمان بیماریها و زیبایی پوست استفاده میشده. این یعنی یه گنجینه از تجربه پشت این روشهاست. - مهربانی با پوست
خیلی از مشکلات پوستی ناشی از التهاب یا تحریک هستن. گیاهان دارویی اغلب ملایمتر عمل میکنن و احتمال اینکه عوارض جانبی شدید مثل قرمزی، سوزش یا خشکی بیش از حد (که گاهی با داروهای شیمیایی قوی پیش میاد) بدن، کمتره. البته که حساسیت به گیاهان هم ممکنه، ولی در کل سازگاری بیشتری با بدن دارن. - حس خوب طبیعت
استفاده از یه ماسک گیاهی یا یه روغن طبیعی، یه حس آرامش و نزدیکی به طبیعت به آدم میده که خودش کلی تو روحیه و شادابی پوست تاثیر داره. انگار داری به پوستت یه هدیه طبیعی و خالص میدی. - در دسترس بودن
خیلی از این گیاهان رو میتونیم راحت پیدا کنیم، یا حتی تو باغچه خونه خودمون پرورش بدیم و ازشون برای درمان خانگی مشکلات پوستی استفاده کنیم.
پس اگه تو هم دنبال یه راه حل طبیعی و مؤثر برای درمان گیاهی مشکلات پوستی هستی، تا آخر این مقاله از دارومارکت با ما همراه باش!
شایعترین مشکلات پوستی که با گیاهان درمان میشن!
پوست ما مثل یه سرباز خط مقدم، دائماً در حال جنگ با عوامل بیرونی و درونیه. نتیجه این نبردها گاهی خودش رو به شکل مشکلات پوستی نشون میده.
پس بیا ببینیم کدوم مشکلات رو میشه با کمک گیاهان مدیریت یا حتی درمان کرد:
- آکنه و جوشهای سرزده:
- داستان چیه؟ تجمع چربی، سلولهای مرده و باکتریها توی منافذ پوست.
- درمانگر گیاهی:
- درخت چای (Tea Tree)
سلطان ضدعفونیکننده! خاصیت ضدباکتری و ضدالتهاب قوی داره و میتونه مستقیم با عامل جوش بجنگه. تاثیر دارو گیاهی مثل درخت چای در کاهش قرمزی و تورم جوشها عالیه. - بابونه
یه آرامبخش واقعی برای پوست ملتهب و قرمز ناشی از جوش. ضد التهابه و کمک میکنه پوست زودتر آروم بگیره. - کالاندولا (گل همیشه بهار)
هم ضدالتهابه و هم به ترمیم سریعتر جای جوش کمک میکنه.
- درخت چای (Tea Tree)
- خشکی، اگزما و خارش کلافهکننده:
- داستان چیه؟ پوست نمیتونه رطوبت خودش رو حفظ کنه یا سد دفاعیش ضعیف شده.
- درمانگر گیاهی:
- آلوئهورا
آبرسان و التیامبخش فوقالعاده! مثل یه لیوان آب خنک برای پوست تشنه عمل میکنه و خارش و قرمزی رو کم میکنه. - بابونه
و باز هم بابونه! کلا گیاه پر خاصیتیه حتی برای اگزما و خشکی پوست موثره، و خاصیت ضدخارش و آرامبخشی داره. - جو دوسر
شاید باورتون نشه، ولی ماسک یا حمام جو دوسر برای پوستهای خشک و اگزمایی معجزه میکنه. یه لایه محافظ روی پوست ایجاد میکنه و التهاب رو کم میکنه. - کالاندولا
برای ترمیم ترکها و زخمهای ناشی از خشکی شدید عالیه.
- آلوئهورا
- پوست چرب و منافذ باز:
- داستان چیه؟ غدد چربی بیش فعال هستن و چربی زیادی تولید میکنن که باعث براق شدن پوست و باز شدن منافذ میشه.
- قهرمانان گیاهی:
- نارون کوهی (Witch Hazel)
یه تونر طبیعی عالی! خاصیت قابض داره، یعنی کمک میکنه منافذ یه کم جمعوجورتر بشن و چربی پوست رو هم کنترل میکنه. - نعناع
بین گیاهان دارویی از نعنا نمیشه به راحتی گذشت که یک تنه دربرابر همه مشکلات میایسته. استفاده ماسک نعنا به پوست یه حس خنکی و تمیزی میده و به کنترل چربی کمک میکنه. - رزماری
رزماری هم برای منافذ باز پوست خیلی مناسبه. اون هم به تنظیم چربی کمک میکنه و هم خاصیت ضدباکتریایی داره که برای پوستهای چرب و مستعد جوش مفیده.
- نارون کوهی (Witch Hazel)
- لکهای تیره و جای جوشهای سمج:
- داستان چیه؟ خب در واقع موضوع تولید بیش از حد رنگدانه (ملانین) در یک نقطه یا باقی موندن التهاب بعد از جوش هست که سبب ایجاد لکههای تیره رو پوست میشن.
- قهرمانان گیاهی:
- شیرین بیان
یکی از کاربردیترین روشها استفاده از شیرین بیان به عنوان یکی از بهترین روشنکنندههای طبیعی است! شیرینبیان دارای مادهای به نام گلابریدین داره که جلوی تولید زیاد ملانین رو میگیره. تاثیر گیاهان دارویی مثل شیرین بیان در کاهش لکها ثابت شده. - زردچوبه
(با احتیاط! چون ممکنه پوست رو موقتاً زرد کنه) خاصیت ضدالتهاب و روشنکنندگی داره. بهتره به صورت ماسک و در ترکیب با مواد دیگه مثل ماست استفاده بشه. - روغن گل رز (Rosehip Oil)
سرشار از ویتامین C و اسیدهای چرب ضروریه که به بازسازی پوست و کمرنگ شدن لکها و جای زخم کمک میکنه.
- شیرین بیان
- چین و چروکهای اولیه و پیری پوست:
- داستان چیه؟ چین و چروک یکی از معضلات پوستیه که با بالارفتن سن اکثر افراد درگیر خودش میکنه؛ از عوامل تاثیر گذار روی پیش روی این روند، کاهش تولید کلاژن و الاستین، آسیب ناشی از آفتاب و رادیکالهای آزاد.
- قهرمانان گیاهی:
- چای سبز
چای سبز هم نوشیدنش پر فایدست هم استفادش بر روی پوست خیلی تاثیر گذاره؛ اون سرشار از آنتیاکسیدانهای قویه که با رادیکالهای آزاد (عامل اصلی پیری) مبارزه میکنه. - رزماری
رزماری علاوه بر تاثیر فوقالعادش بر روی منافذ باز برای رفع چین و چروکها هم خیلی مناسبه؛ با آنتیاکسیدانی که داره میتونه به بهبود گردش خون توی پوست کمک کنه. - روغن گل رز (Rosehip Oil)
و دوباره این روغن شگفتانگیز! اون در کنار رفع لکه هایپوستی سبب تحریک کلاژنسازی و افزایش انعطافپذیری پوست هم کمک میکنه.
- چای سبز
- التهاب، قرمزی و حساسیت:
- داستان چیه؟ امان از التهابات پوستی و حساسیتها؛ یک واکنش طبیعی پوست به محرکهای داخلی یا خارجی.
- قهرمانان گیاهی:
- بابونه
طبق معمول بابونه، استاد آرام کردن پوستهای حساس و ملتهب. - کالاندولا
اگه دنبال رفع قرمزی و التهابات هستی کالاندولا به عنوان یک ضدالتهاب و ترمیمکننده قوی نظیر نداره. - چای سبز
خب پیشتر هم از خواص و کاربرد چای سبز گفتیم ، جالبه بدونید که اینجا هم به دلیل وجود آنتیاکسیدانهایی که داره به کاهش التهابات کمک میکنن.
- بابونه
- عفونتهای قارچی سطحی (احتیاط واجب!):
- داستان چیه؟ بروز عفونتهای قارچی، در اثر رشد بیش از حد قارچها روی سطح پوست رخ میدن.
- قهرمانان گیاهی
بعضی گیاهان مثل روغن درخت چای خاصیت ضدقارچی هم دارن.
اما خیلی مهمه بدونید: برای مشکلات پوستی مثل عفونت قارچی، تشخیص و درمان اصلی باید حتماً توسط پزشک انجام بشه. درمان گیاهی مشکلات پوستی در این مورد میتونه فقط به عنوان یه کمککننده و با نظر پزشک باشه، نه درمان اصلی. پس اول دکتر، بعد اگه صلاح دونستن، کمک گرفتن از گیاهان.
اصلاً علت ایجاد مشکلات پوستی چیه؟
دونستن ریشه مشکل، نصف راه حله. علت مشکلات پوستی میتونه خیلی متنوع باشه:
- ژنتیک: بعضیها پوستشون ذاتاً خشکتره، بعضی چربتر، بعضی مستعد جوش یا اگزما.
- هورمونها: دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری یا یائسگی میتونن تعادل هورمونی رو به هم بزنن و باعث جوش یا تغییرات دیگه بشن.
- تغذیه: رژیم غذایی پر از قند، چربیهای ناسالم یا غذاهای فرآوری شده میتونه روی پوست تاثیر منفی بذاره.
- استرس: وقتی استرس داریم، بدن هورمونهایی ترشح میکنه که میتونن باعث التهاب و جوش بشن.
- محیط: آلودگی هوا، اشعه ماوراء بنفش خورشید (خیلی مهمه!)، آب و هوای خشک یا مرطوب، همه روی پوست اثر دارن.
- بهداشت: شستشوی نامناسب (چه کم، چه زیاد)، استفاده از محصولات نامناسب یا کثیف بودن وسایلی که با پوست تماس دارن (مثل روبالشی یا موبایل).
- آلرژی و حساسیت: واکنش به مواد غذایی، محصولات آرایشی یا بهداشتی، گرد و غبار و…
- بیماریهای داخلی: گاهی مشکلات پوستی نشونهای از یه بیماری داخلی مثل مشکلات تیروئید یا کبد هستن.
همونطور که میبینید، علت مشکلات پوستی پیچیدهست. درمان گیاهی مشکلات پوستی بیشتر روی کنترل علائم و بهبود ظاهر پوست تمرکز داره، ولی اگه مشکلتون مداومه یا شدیده، حتماً دنبال علت اصلی با کمک پزشک باشید.
چطوری از درمان مشکلات پوستی با گیاهان دارویی بهرمند بشیم؟
حالا که با قهرمانان گیاهی آشنا شدیم، وقتشه ببینیم چطور باید ازشون برای درمان خانگی مشکلات پوستی استفاده کنیم:
- دمنوشها و بخور:
گیاه رو مثل چای دم کنید. میتونید صافش کنید و بذارید خنک بشه و مثل تونر به پوستتون بزنید (مثلاً دمکرده بابونه یا چای سبز). یا میتونید از بخور مستقیمش استفاده کنید (صورتتون رو با فاصله ایمن روی بخار بگیرید و یه حوله روی سرتون بندازید).- برای چی خوبه؟
بخور بابونه یا نعناع برای پاکسازی منافذ پوست چرب عالیه. تونر دمکردهها هم پوست رو آروم میکنه.
- برای چی خوبه؟
- کمپرس:
یه تیکه پارچه تمیز یا پد پنبهای رو توی دمکرده خنک گیاه فرو میبرید، یه کم فشار میدید که آب اضافیش بره و بعد روی محل مورد نظر (مثلاً روی جوش ملتهب یا زیر چشم پفکرده) میذارید.- برای چی خوبه؟
کمپرس بابونه یا کالاندولا برای کاهش قرمزی و التهاب جوش. کمپرس چای سبز برای کاهش پف زیر چشم.
- برای چی خوبه؟
- روغنهای گیاهی:
روغنهای خالصی که از گیاهان استخراج میشن (Essential Oils) یا روغنهایی که گیاه توی یه روغن پایه (مثل روغن زیتون یا نارگیل) خیسونده شده (Infused Oils).- نکته خیلی مهم: روغنهای ضروری (Essential Oils) مثل روغن درخت چای خیلی غلیظ هستن و نباید مستقیم روی پوست استفاده بشن. حتماً باید با یه روغن حامل (مثل روغن جوجوبا، بادام شیرین یا حتی چند قطره آب) رقیق بشن (مثلاً ۱-۲ قطره روغن درخت چای در یک قاشق چایخوری روغن حامل).
- برای چی خوبه؟
روغن درخت چای رقیقشده برای زدن مستقیم روی جوش. روغن گل رز برای ماساژ صورت و کاهش لک و چروک. روغن کالاندولا برای پوست خشک و آسیبدیده.
- ماسکهای خانگی:
ترکیب پودر گیاهان خشک (مثل پودر بابونه، نعناع، زردچوبه) یا گیاهان تازه لهشده (مثل ژل آلوئهورا) با مواد دیگه مثل ماست، عسل، گلاب، خاک رس و… رو میتونید به عنوان یک ماسک پوستی فوقالعاده استفاده کنید.- برای چی خوبه؟
بینهایت ترکیب میشه ساخت! ماسک ماست و زردچوبه برای روشن شدن پوست. ماسک عسل و بابونه برای آرامش پوست حساس. ماسک خاک رس و چند قطره روغن درخت چای برای پوست چرب و جوشدار. ماسک آلوئهورا و خیار برای آبرسانی. این یعنی درمان خانگی مشکلات پوستی در دسترس شماست!
- برای چی خوبه؟
- عصارهها و تونرهای آماده:
محصولاتی که شرکتهای آرایشی بهداشتی با استفاده از عصاره خالص گیاهان تولید میکنن. کار رو راحت کردن!- برای چی خوبه؟
استفادهشون راحته، غلظتشون تنظیم شده و معمولاً تست شدن. تونرهایی مناسب برای انواع مختلف پوست ، سرم ویتامین C ، کرم مرطوبکننده و…
- برای چی خوبه؟
- محصولات پوستی آماده
- میدونیم که گاهی وقت یا حوصله درست کردن ماسک و دمنوش نیست. اینجاست که محصولات آماده با کیفیت به کمک میان. مثلاً، به جای اینکه دنبال گل همیشه بهار تازه بگردید، میتونید خیلی راحت از کرم و لوسیون کالاندولا استفاده کنید که معجزه میکنه! استفاده کنید که عصاره خالص و استاندارد این گیاه رو داره و برای التیام و ترمیم پوست عالیه. یا اگه با جوشها درگیری، سرم ها و ژلهای ضد جوش که حاوی روغن درخت چای و شاید سالیسیلیک اسید گیاهی باشه، میتونه یه گزینه سریع و مؤثر برای درمان گیاهی مشکلات پوستی شما باشه. در ادامه چند تا از بهترینهای خودمون رو هم بهتون معرفی میکنیم.
نکات مهم در استفاده از گیاهان دارویی برای رفع مشکلات پوستی!
درمان مشکلات پوستی با گیاهان دارویی یک شیوه سالم و عالیه، اما به شرطی که درست و بااحتیاط انجام بشه:
- تست حساسیت (Patch Test) رو جدی بگیرید!
قبل از اینکه هر گیاه یا محصول جدیدی رو به کل صورتتون بزنید، مقدار کمی ازش رو روی یه قسمت کوچیک و نامحسوس پوست (مثل پشت گوش یا داخل بازو) امتحان کنید. ۲۴ تا ۴۸ ساعت صبر کنید. اگه هیچ قرمزی، خارش، سوزش یا واکنشی ندیدید، اونوقت با خیال راحتتر میتونید استفاده کنید. این برای جلوگیری از مشکلات پوستی بیشتر، خیلی مهمه. - کیفیت گیاه مهمه!
از عطاریهای معتبر خرید کنید. گیاهان باید تازه، تمیز و درست نگهداری شده باشن. گیاه کهنه یا بیکیفیت، تاثیر دارو گیاهی رو کم میکنه یا حتی ممکنه مضر باشه. برای محصولات آماده هم سراغ برندهای معتبر و دارای مجوز برید. - روی زخم باز نزنید!
مگر اینکه خود محصول دقیقاً برای این کار ساخته شده باشه و روش نوشته باشه (و باز هم با احتیاط). گیاهان برای پوست سالم یا دارای مشکلات سطحی هستن. - تداخل رو دست کم نگیرید!
اگه داروی خاصی مصرف میکنید یا از محصولات پوستی قوی دیگهای استفاده میکنید، حواستون باشه که بعضی گیاهان ممکنه تداخل داشته باشن. اگه شک دارید، از پزشک یا داروساز بپرسید. - گیاهان جادو نمیکنن، دکتر رو فراموش نکنید!
یادتون باشه، درمان گیاهی مشکلات پوستی برای خیلی از موارد عالیه، اما جای تشخیص و درمان پزشکی رو نمیگیره. اگه مشکلات پوستی شما شدیده، مدت زیادیه ادامه داره، بهتر نمیشه یا حتی بدتر میشه، حتماً و حتماً به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. شاید علت مشکلات پوستی شما چیزی باشه که نیاز به درمان دارویی خاص داره. درمانهای گیاهی میتونن مکمل خوبی باشن، ولی نه جایگزین درمان اصلی برای موارد جدی.
حرف آخر: با طبیعت مهربون باشیم، با پوستمون هم!
دیدید که طبیعت چقدر سخاوتمنده و چه راه حلهای خوبی برای درمان مشکلات پوستی با گیاهان دارویی بهمون پیشنهاد میده. از آکنه و خشکی گرفته تا لک و پیری زودرس، گیاهان میتونن دوست خوبی برای پوست ما باشن. فقط یادتون باشه که هوشمندانه ازشون استفاده کنید، نکات ایمنی رو رعایت کنید و اگه مشکل جدی بود، حتماً سراغ متخصص برید.
امیدواریم این راهنما براتون مفید بوده باشه.
شما تجربهای از درمان خانگی مشکلات پوستی با گیاهان دارید؟
کدوم گیاه بیشتر به پوستتون ساخته؟
حتماً توی کامنتها برامون بنویسید و اگه سوالی دارید بپرسید. خوشحال میشیم کمکتون کنیم!