یکی از بیماری های شناخته شده ای است که در صورت شدت آن در بدن فرد، می تواند منجر به ایجاد اختلالاتی در سلامتی از جمله اختلال در کلیه ها، چشم ها، قلب و عروق و غیره شود. در متن زیر به اطلاعات بیشتری در این زمینه پرداخته شده است.
تأثیر قند خون بر سلامتی
امروزه اکثریت افراد با بیماری قند خون آشنا می باشند. این نوع بیماری که افراد زیادی در جامعه کنونی با آن دست و پنجه نرم می کنند، از جمله بیماری هایی است که به دقت و مراقبت بالایی نیاز دارد و فرد باید همواره مراقبت های لازم از خود را در زمینه خوردن مواد غذایی به عمل آورد. چرا که در غیر این صورت می تواند اثرات جبران ناپذیری را برای فرد به دنبال داشته باشد. در این متن به دنبال این هستیم که به بررسی قند خون و تأثیرات آن بر سلامتی بپردازیم. لازم است که افراد بدانند قند خون که به عنوان گلوکز خون نیز شناخته می شود، از غذایی که آن ها مصرف می کنند، ناشی می شود. بدن فرد با هضم مقداری غذا با قندی که در جریان خون وی گردش می کند، قند خون ایجاد می کند. اگرچه، قند خون برای انرژی استفاده می شود. قندی که برای سوخت رسانی فوری بدن فرد لازم نیست، برای استفاده بعدی در سلول ها ذخیره می شود.
وجود داشتن قند بیش از حد در خون فرد می تواند برای سلامتی بدن آن ها بسیار مضر باشد. به گونه ای که منجر به ایجاد دیابت نوع 2 می شود و این بیماری، نوعی از بیماری است که با داشتن سطح قند خون بالاتر از آنچه در محدوده طبیعی در نظر گرفته می شود مشخص می شود. علاوه بر این، می توان بیان کرد که قند خون و یا به عبارتی دیابت کنترل نشده می تواند منجر به مشکلاتی در قلب، کلیه ها، چشم ها و عروق خونی افراد شود.
بنابراین، لازم است که افراد اطلاعات بیش تری را در مورد تأثیر خوردن غذا بر ایجاد قند خون در بدن آن ها و در نتیجه به خطر افتادن سلامتی شان بدانند، بدین ترتیب آن ها بهتر می توانند از خود در برابر دیابت محافظت کنند. حال، در صورتی که فرد قبلاً سابقه دیابت را داشته باشد، باید در جریان باشد که خوردن چه نوع مواد غذایی و خوراکی هایی می تواند بر قند خون آن ها تأثیر گذارد.
بدن فرد هر آن چیزی را که مصرف می کند، تجزیه می کند و غذا را در قسمت های مختلف بدن خود جذب می کند. این مواد غذایی عبارتند از: کربوهیدرات ها، پروتئین ها، چربی ها، ویتامین ها و سایر مواد مغذی.
افراد باید در جریان باشند که کربوهیدرات هایی را که مصرف می کنند به قند خون تبدیل می شوند. هرچه کربوهیدرات بیش تری بخورند، سطوح قندی که در هنگام هضم و جذب غذای خود آزاد می کنند، بیش تر می شود. کربوهیدرات هایی که به صورت مایع مصرف می شوند، سریع تر از کربوهیدرات های موجود در غذای جامد جذب می شوند. بنابراین مصرف نوشابه باعث افزایش سریع تر سطح قند خون در فرد نسبت به خوردن یک تکه پیتزا می شود. علاوه بر این، فیبر یکی از اجزای کربوهیدرات است که به قند تبدیل نمی شود. دلیل آن این است که نمی توان آن را هضم کرد. فیبر برای سلامتی مهم است.
پروتئین ها، چربی ها، آب ها، ویتامین ها و مواد معدنی حاوی کربوهیدرات نیستند. کربوهیدرات ها بیش ترین تاثیر را بر سطح قند خون دارند. اگر افراد دچار دیابت هستند، باید در مصرف کربوهیدرات به عنوان بخشی از رژیم غذایی آن ها دقت بیشتری وجود داشته باشد و با این کار به مدیریت سطح قند خون خود کمک های بسیار مؤثری کنند.
مهم ترین غذاهایی که بیش ترین افزایش را در قند خون فرد ایجاد می کنند، غذاهایی هستند که کربوهیدرات های فرآوری شده بالایی دارند. این غذاها عبارتند از: محصولات غلات سفید مانند ماکارونی و برنج، بیسکویت ها، نان سفید، غلات فرآوری شده سرد و نوشیدنی های شکردار. بنابراین، اگر فرد مراقب مصرف کربوهیدرات خود می باشد، لازم نیست از این غذاها اجتناب کند. در عوض، باید مراقب میزان استفاده از آن ها باشد و در صورت امکان آن ها را با غلات کامل جایگزین کند. چرا که هرچه غذای بیش تری خورده شود، میزان قند بیش تری جذب بدن خواهد شد.
لازم به ذکر است که خوردن وعده های غذایی ترکیبی نیز می تواند مفید باشد. پروتئین، چربی و فیبر به کاهش سرعت هضم کربوهیدرات ها کمک می کند. این می تواند منجر به کاهش در افزایش قند خون بعد از غذا شود.
این که فرد چقدر در طول روز غذا می خورد نیز مهم است. فرد باید سعی کنید با هر 3 تا 5 ساعت غذا خوردن، سطح قند خون خود را ثابت نگه دارد. سه وعده غذایی مغذی در روز به همراه چند میان وعده سالم معمولاً می تواند قند خون فرد را ثابت نگه دارد.
بنابراین، فرد اگر دیابت دارد، پزشک می تواند مقدار کربوهیدراتی را که او بتواند برای وعده های غذایی و میان وعده مصرف کند، توصیه کند. هم چنین فرد می تواند با یک متخصص تغذیه آشنا با دیابت کار کند که می تواند به برنامه ریزی وعده های غذایی وی کمک کند. سلامت، سن و سطح فعالیت فرد همگی در تنظیم دستورالعمل های غذایی وی نقش دارند.
زمانی که میزان قند خون فرد از حالت طبیعی خود بالاتر رود، به دیابت تبدیل می شود که این نوع بیماری از جمله مهم ترین بیماری های شایع در سراسر جهان می باشد. افراد برای درک این که آیا به قند خون مبتلا هستند یا نه باید آزمایش خون بدهند. حال، علاوه بر آزمایش خون می توان به علائم دیگری از قبیل تشنگی بیش از حد فرد، تکرر ادرار، گرسنگی بیش از حد، کاهش وزن ناخواسته، تار شدن دید، خستگی های بیش از حد و ترمیم آهسته زخم ها اشاره کرد که نشان دهنده ابتلای فرد به این بیماری می باشد. در این گونه موارد فرد باید همواره به دنبال درمان و کنترل کردن بیماری خود باشد چرا که در غیر این صورت می تواند به بیماری هایی از قبیل بیماری های قلبی و عروقی از قبیل فشار خون بالا، سکته های قلبی و مغزی، بیماری های عصبی از قبیل گزگز، درد و بی حس شدن اندام ها، بیماری های چشمی از قبیل تار شدن دید افراد و نابینایی و در نتیجه بیماری های کلیوی از قبیل نفروپاتی و نارسایی های کلیوی اشاره کرد. علاوه بر موارد ذکر شده، قند خون بالا و یا به عبارتی دیابت می تواند منجر به اختلالاتی در سیستم گوارشی، دهان و دندان، پوست و سیستم ایمنی بدن نیز شود. افراد می توانند با کنترل کردن میزان قند خود از وقوع بسیاری از عوارض و بیماری های ذکر شده جلوگیری کنند.
ورزش می تواند تأثیر زیادی بر سطح قند خون فرد داشته باشد زیرا قند برای انرژی استفاده می شود. هنگامی که افراد از ماهیچه های خود استفاده می کنند، سلول های آن ها قند را از خون برای انرژی جذب می کنند. بسته به شدت و یا مدت ورزش، فعالیت بدنی می تواند به کاهش قند فرد برای ساعات زیادی پس از توقف حرکت کمک کند. بنابراین، اگر به طور منظم ورزش شود، سلول های بدن ممکن است به انسولین حساس تر شوند. این به حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی بدن کمک می کند.
انسولین یک هورمون مهم است که به تنظیم سطح قند خون فرد کمک می کند. پانکراس انسولین می سازد. بدین صورت، با کمک کردن به سلول هایی که قند را از جریان خون جذب می کنند، می تواند به کنترل سطح قند خون فرد کمک کند. اگر فرد دیابت نوع 1 دارد، بدن وی انسولین نمی سازد. یعنی باید هر روز انسولین تزریق کند و اگر رژیم غذایی و ورزش برای مدیریت این نوع بیماری کافی نباشد، برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است داروهایی تجویز شود تا به حفظ سطح قند آن ها در محدوده هدف کمک کنند.
اگر فرد دارای دیابت نوع 2 است، بدن وی انسولین تولید می کند، اما ممکن است به درستی از آن استفاده نکند یا به اندازه کافی از آن تولید نکند. سلول های فرد به انسولین پاسخ نمی دهند، بنابراین قند بیشتری در خون در گردش است. ورزش می تواند به سلول ها کمک کند تا بهتر پاسخ دهند و به انسولین حساس تر شوند. رژیم غذایی مناسب هم چنین می تواند به فرد در جلوگیری از افزایش قند وی کمک کند. این می تواند به عملکرد خوب لوزالمعده نیز کمک کند زیرا سطح بالای قند خون باعث کاهش عملکرد پانکراس می شود.
اگر فرد دیابت دارد، تعداد دفعات آزمایش سطح گلوکز خون به برنامه درمانی وی بستگی دارد، بنابراین باید همواره توصیه های پزشک خود را دنبال کند. زمان های معمول برای بررسی صبح، قبل و بعد از غذا، قبل و بعد از ورزش، قبل از خواب و زمانی است که فرد احساس بیماری می کند. برخی از افراد ممکن است نیازی به بررسی روزانه این بیماری خود نداشته باشند. فرد باید بداند که آن چه را که می خورد و کارهایی که برای فعالیت بدنی انجام می دهد بر قند وی تأثیر می گذارد. اما هیچ راهی برای دانستن تأثیر آنها وجود ندارد مگر اینکه قند خون خود را آزمایش کند.