انواع خفگی
خفگی زمانی رخ می دهد که اکسیژن کافی به بدن نرسد. نرسیدن اکسیژن یک وضعیت تهدید کننده برای زندگی است.
وقتی به طور طبیعی نفس می کشید، ابتدا اکسیژن دریافت می کنید. ریه های شما این اکسیژن را به خون شما می فرستد و خون، اکسیژن دریافتی را به بافت های شما می رساند. سپس سلول های شما، از آن برای تولید انرژی استفاده می کنند. هر گونه وقفه در فرآیند تنفس اکسیژن یا بازدم دی اکسید کربن می تواند باعث بیهوش شدن و یا حتی از دست دادن زندگی شما شود.
آسفیکسی فیزیکی
یکی از انواع خفگی “فیزیکی” یا “مکانیکی” نامیده می شود. این اتفاق زمانی روی می دهد که یک نیرو یا جسم شما را از تنفس باز می دارد.
خفگی چیست؟
وقتی فردی در حال خفگی است، راه هوایی او تا حدی یا به طور کامل مسدود می شود، به این معنی که ممکن است فرد نتواند به درستی نفس بکشد. آنها ممکن است بتوانند با سرفه این حس را از بین ببرند، اما اگر نمی توانند، باید فورا به آنها کمک کنید.
علائمی که نشان می دهد فرد در حال خفه شدن است به شرح زیر است:
- مشکل در تنفس، صحبت کردن یا سرفه کردن
- صورت پف کرده قرمز
- علائم پریشانی و ممکن است فرد به گلوی خود اشاره کنند یا گردن خود را بگیرد.
اتفاقات زیادی می تواند منجر به آسفیکسی شود. چند نمونه از آسفیکسی فیزیکی عبارتند از:
- زمانی که غذا یا یک شی در راه هوایی شما گیر می کند و مانع از رسیدن هوا به ریه می شود. افراد مسن شانس بیشتری برای این اتفاق دارند، به خصوص آنهایی که تنها زندگی می کنند، از دندان مصنوعی استفاده می کنند یا مشکل بلع دارند. نوزادان و کودکان نوپا همچنین با خوردن تکه های بزرگ غذا یا چیزهایی که در دهان می گذارند، احتمال خفگی بیشتری دارند.
- خفگی زمانی اتفاق می افتد که چیزی که می خورید یا می نوشید “از لوله اشتباهی پایین می رود” و وارد راه هوایی یا ریه های شما می شود. این ماده، هوای بدن شما را از بین می برد. غرق شدن، شایع ترین نوع آسپیراسیون است.
- زمانی که چیزی سنگین صورت یا قفسه سینه را بپوشاند و مانع تنفس شما شود. همچنین زمانی اتفاق می‌افتد که در مکانی هستید که اکسیژن در آن تمام می‌شود، مانند یک فضای بسته و بدون هوا.
- اگر طناب یا جسم دیگری به مدت طولانی دور گردن شما بچرخد، به راه هوایی فشار وارد می کند و مانع از رسیدن هوا به ریه های شما می‌شود.
- مصرف بیش از حد دارو. مواد افیونی بر تنفس شما تأثیر می گذارد. هنگامی که دوز بسیار بالایی مصرف می کنید، می تواند تنفس شما را تا حدی کُند کند که به بدن شما اکسیژن کافی نرسد.
خفگی شیمیایی
نوع دیگری از خفگی “شیمیایی” نامیده می شود. در این نوع خفه شدن، یک ماده شیمیایی از رسیدن اکسیژن به سلول های شما جلوگیری می کند.
مواد شیمیایی که می توانند باعث خفگی شوند عبارتند از:
- مونوکسید کربن. این گاز بی رنگ و بی بو است که از سوزاندن انواع مختلف سوخت حاصل می شود. اگر بیش از حد آن را تنفس کنید، گاز در بدن انباشته شده و جایگزین اکسیژن در خون شما می شود.
- سیانور. اگر در حین آتش سوزی دود تنفس کنید، یا با مواد شیمیایی صنعتی خاصی تماس داشته باشید، یا در مشاغلی مانند معدن یا فلزکاری کار کنید، در معرض خطر مسمومیت با سیانید هستید.
- سولفید هیدروژن. این گاز بوی تخم مرغ گندیده می دهد. می تواند از فاضلاب، کود مایع، چشمه های آب گرم گوگردی و گاز طبیعی به دست آید. اگر بیش از آن را تنفس کنید، می تواند مانند سیانید از ورود اکسیژن به سلول های شما جلوگیری کند.
در هنگام بروز علائم خفه شدن، چه کار کنیم؟
- اگر فکر می کنید کسی در حال خفگی است، از او بپرسید “آیا در حال خفه شدن هستید؟” و او را مجبور به حرف زدن کنید. اگر او بتواند نفس بکشد، صحبت یا سرفه کند، ممکن است بتواند گلوی خود را صاف کند و خود را نجات دهد. اما اگر نتوانست به شما پاسخی دهد، فورا به کمک شما نیاز دارد.
- فردی که احساس خفه شدن دارد را تشویق کنید که سرفه کند و هر گونه انسداد آشکار را از دهانشان بردارید.
- به پشت آنها ضربه بزنید. اگر سرفه موثر نیست، باید پنج ضربه تند به پشت او وارد کنید. برای انجام این کار، به آنها کمک کنید تا به سمت جلو خم شوند و بالاتنه فرد در حال خفگی را با یک دست نگه دارید. با پاشنه ی دست دیگر خود پنج ضربه سریع به پشت آنها، درست در بین تیغه های شانه هایشان بزنید. پس از هر ضربه، بررسی کنید که آیا چیزی در دهان آنها وجود دارد یا خیر.
خفه شدن
- فرد دچار علائم خفگی را فشار دهید. اگر ضربات به پشت، نتوانست انسداد را برطرف کند، پنج ضربه به شکم وارد کنید. برای انجام این کار، پشت آنها بایستید و دستان خود را دور کمر آنها قرار دهید. یک دست را در یک مشت گره کرده بین ناف و پایین سینه قرار دهید. با دست دیگر مشت خود را بگیرید و تا پنج بار به شدت به سمت داخل و بالا بکشید. هر بار دهان آنها را دوباره چک کنید.
- اگر انسداد برطرف نشد، فورا برای کمک اضطراری با 115 تماس بگیرید. پنج ضربه به پشت و پنج ضربه به شکم را تا رسیدن کمک تکرار کنید و هر بار دهان آنها را دوباره چک کنید.
اگر در هر مقطعی موفق نشدید، برای شروع CPR بزرگسالان آماده شوید.
انجام CPR بزرگسالان
قبل از شروع CPR، از یک حوله یا تکه لباس استفاده کنید و آن را روی دهان و بینی مصدوم قرار دهید. CPR را شروع کنید. در کنار فردی که دچار خفگی شده است، زانو بزنید و پاشنه دست خود را روی وسط سینه او بگذارید. دست دیگر خود را بالای دست اول قرار دهید و انگشتان خود را قفل کنید.
بازوهای خود را صاف نگه دارید و روی فرد خم شوید. قبل از اینکه دستان خود را رها کنید، به عمق حدود 5-6 سانتی متر فشار وارد کنید، سپس اجازه دهید قفسه سینه به سمت بالا برگردد.
ضرب آهنگ “زنده بمان” می تواند به شما در حفظ سرعت مناسب کمک کند.
انجام CPR را تا زمان زیر ادامه دهید:
- گروه امداد و نجات برسد و فرد را تحویل بگیرد
- فرد شروع به نشان دادن علائم حیات کرده و شروع به تنفس عادی کند
- شما آنقدر خسته هستید که نمی‌توانید ادامه دهید (اگر فرد دیگری در کنار شما هست، از او کمک بخواهید.)